Żylaki odbytu, znane również jako hemoroidy, to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Według statystyk problem ten może okresowo dotykać nawet co drugą osobę w naszym kraju. Żylaki odbytu to szczególnie wstydliwy problem, z którym można – a nawet należy walczyć.
Jeśli macie Państwo pytania odnośnie zabiegów proktologicznych zachęcamy do kontaktu ze specjalistą kliniki Beauty Group w Szczecinie. W tym celu zapraszamy na osobistą konsultację, którą przeprowadza dr. n. med. Maciej Józefowicz – specjalista z zakresu chirurgii ogólnej, flebologii, proktologii i medycyny estetycznej.
Proktologia estetyczna jest działem medycyny zajmującym się leczeniem chorób wrażliwego obszaru jakim jest okolica odbytu i końcowy odcinek jelita grubego, czyli odbytnica.
Co to są żylaki odbytu (hemoroidy)?
Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze są prawidłową strukturą anatomiczną występującą u każdego człowieka. Znajdują się w kanale odbytu około 2 cm od szpary odbytu. Fizjologicznie spełniają one funkcje struktury anatomicznej uszczelniającej odbyt. Najczęściej występują trzy guzki krwawnicze, schowane wewnątrz odbytu.
Choroba hemoroidalna polega na stanach zapalnych guzków krwawniczych, które w skutek parcia pod ciśnieniem powiększają się, wypełniają krwią, ale nie opróżniają się do końca. Nadmierny skurcz zwieraczy odbytu powoduje wystąpienie podobnego stanu patofizjologicznego, a przez to dolegliwości.
Choroba hemoroidalna – żylaki odbytu – objawy i przyczyny
Pierwszymi niepokojącymi symptomami, które często bagatelizujemy, są świąd i pieczenie okolic odbytu, któremu często towarzyszy podrażnienie śluzówki i sącząca się wydzielina sprzyjająca powstawaniu stanu zapalnego. Kolejnym niepokojącym objawem jest pojawiające się uczucie niepełnego wypróżniania, które wymusza na pacjencie dodatkowe parcie oraz krew na stolcu. W zaawansowanych stadium choroby dochodzi do wypadania guzków krwawniczych poza odbyt. Wówczas pacjenci uskarżają się na odczuwanie bólu i dyskomfortu przy siedzeniu i innych codziennych aktywnościach.
Objawy choroby hemoroidalnej:
Wystąpienie hemoroidów (żylaki odbytu) może być spowodowane różnymi czynnikami, a najczęściej schorzenie to rozwija się z powodu:
- Przewlekłych zaparć: Wymuszają one nadmierne parcie podczas wypróżniania, co zwiększa ciśnienie w naczyniach krwionośnych w obrębie odbytu.
- Braku aktywności fizycznej: Siedzący tryb życia sprzyja zastojowi krwi w dolnych partiach ciała, w tym w żyłach odbytu.
- Diety ubogiej w błonnik: Niedobór błonnika prowadzi do trudności w wypróżnianiu, co z kolei powoduje przewlekłe zaparcia i podrażnienia odbytu.
- Ciąży: Zmiany hormonalne oraz zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej podczas ciąży często prowadzą do rozwoju hemoroidów u kobiet.
- Wiek i otyłość: Z biegiem lat tkanki w obrębie odbytu stają się mniej elastyczne, co sprzyja powstawaniu żylaków odbytu.
Objawy żylaków odbytu
Choroba hemoroidalna może objawiać się w różny sposób, w zależności od stopnia zaawansowania. Pierwsze objawy dolegliwości, jaką są żylaki odbytu, są często bagatelizowane, co może prowadzić do rozwoju poważniejszych powikłań. Do najczęstszych symptomów należą:
- krwawienie z odbytu,
- świąd,
- pieczenie,
- upławy śluzowe,
- wypadanie hemoroidów z kanału odbytu poza odbyt,
- ból.
Leczenie hemoroidów
Leczenie hemoroidów rozpoczyna się po ustaleniu rozpoznania. Realizuje się je poprzez zastosowanie leczenia zachowawczego, a w bardziej zaawansowanych przypadkach leczenia zabiegowego i operacyjnego. Najczęściej jedynie zaawansowana choroba hemoroidalna z wypadaniem hemoroidów, znanych również jako żylaki odbytu, i/lub niedokrwistością może wymagać operacji. Plan leczenia ustalany jest indywidualnie do dolegliwości, stopnia zaawansowania choroby hemoroidalnej i innych potrzeb pacjenta. Podstawą nowoczesnej terapii jest odpowiednie rozpoznanie zaawansowania choroby oraz zastosowanie najmniej inwazyjnej, ale i najskuteczniejszej, taktyki leczenia.
Rozpoznanie choroby hemoroidalnej każdorazowo wymaga konsultacji z lekarzem! Do wizyty konsultacyjnej pacjent nie musi być w żaden specjalny sposób przygotowany, dodatkowo, w zależności od wyniku badania lekarz zaleca wykonanie innych badań diagnostycznych.
Zabiegowe metody leczenia hemoroidów
Leczenie zabiegowe hemoroidów: obliteracja splotów żylnych sklerozantem (lekiem powodującym ich włóknienie), stosowanie lasera Nd:Yag do zamknięcia poszerzonych naczyń krwionośnych hemoroidów i inne.
Leczenie operacyjne hemoroidów: wycięcie powiększonych, wypadających hemoroidów, wykonywane sporadycznie również w przypadku krwawień powodujących niedokrwistość.
Zarówno leczenie zabiegowe, jak i operacyjne, wymaga znieczulenia, jak i odpowiedniego przygotowania pacjenta do planowanego zabiegu, które omawiane i ustalane jest podczas wizyty poprzedzającej jego wykonanie.
W okresie pozabiegowym i operacyjnym stosowane jest leczenie zachowawcze oraz cykl konsultacji pozabiegowych.
Rodzaje zabiegów proktologicznych
Żylaki odbytu – skleroterapia
Skleroterapia jest jedną z metod leczenia obliteracyjnego żylaków odbytu polegającą na zlikwidowaniu przepływu krwi w żylakach poprzez wstrzykiwanie do nich substancji leczniczych. Zabiegi skleroterapii nie wymagają znieczulenia i stosowania leków przeciwbólowych. Zwykle po zabiegu nie ma przeciwskazań do natychmiastowego powrotu pacjenta do pełnej aktywności i codziennych obowiązków, a także warto mieć na uwadze, iż skleroterapię można przeprowadzić całkowicie bezpiecznie dla pacjenta jako zabieg ambulatoryjny.
Podstawowym celem skleroterapii żylaków odbytu jest uzyskanie ograniczonego obszaru zwłóknienia guzka krwawniczego bez jego chirurgicznego wycinania. Takie postępowanie nie likwiduje guzków krwawniczych lecz powoduje ich fiksację w obrębie kanału odbytnicy z zachowaniem ich fizjologicznych funkcji.
Przeciwwskazania:
- ciąża i laktacja,
- choroba nowotworowa,
- ostre zakażenia wirusowe, zakażenie wirusem HIV,
- choroby autoimmunologiczne,
- stosowanie leków immunosupresyjnych,
- zaburzenia krzepliwości krwi oraz przyjmowanie leków, które wydłużają czas krwawienia (leki przeciwzakrzepowe).
Zalecenia po zabiegu są indywidualnie dostosowywane do potrzeb pacjenta, rodzaju schorzenia oraz sposobu podania leku, jednakże punktami wspólnymi są:
- lekkostrawna dieta,
- ruch i unikanie długiego pozostawania w pozycji siedzącej,
- unikanie bezpośredniego wystawienia miejsc poddawanych zabiegowi na promieniowanie UV.
Leczenie szczeliny odbytu preparatem toks. botul.
Toks. botul. jest stosowana w celach medycznych i należy do grupy leków zwiotczających mięśnie, o działaniu obwodowym. Działanie toks. botul. oparte jest na blokowaniu impulsów nerwowych do mięśni, do których została ona wstrzyknięta. Przeciwdziała to skurczom tych mięśni.
Jedynym z wielu zastosowań toks. botul. jest leczenie szczeliny odbytu.
Przeciwwskazania:
- ciąża i okres karmienia,
- stosowanie wybranych leków (antybiotykoterapia, leczenie przeciwkrzepliwe),
- niektóre choroby neurologiczne,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- nietolerancja aktywnych składników preparatu.
Podczas zabiegu lekarz wstrzykuje toks. botul. przy pomocy cienkiej igły. Pacjent może odczuwać delikatne ukłucie, sam zabieg jest jednak szybki i bezbolesny. Stosowanie toks. botul. przez doświadczonego lekarza jest całkowicie bezpieczne. Pacjent po zabiegu od razu wraca do swoich codziennych obowiązków. Zalecenia po zabiegu są indywidualnie dostosowywane do potrzeb pacjenta.
Korekta fałdów anodermalnych
Anoderma to skóra znajdująca się w końcowym odcinku kanału odbytu. Jest ona pozbawiona gruczołów i bardzo słabo ukrwiona, ale jednocześnie posiada bogate unerwienie bólowe. Pokryta jest wielowarstwowym nabłonkiem. W chorobach odbytu, takich jak żylaki, może pojawić się przerost anodermy w postaci okołoodbytniczych fałdów skórnych powodujących u pacjentów dyskomfort i negatywne odczucia estetyczne.
Przeciwwskazania:
- ciąża i laktacja,
- choroba nowotworowa,
- ostre zakażenia wirusowe, zakażenie wirusem HIV,
- choroby autoimmunologiczne,
- stosowanie leków immunosupresyjnych,
- zaburzenia krzepliwości krwi oraz przyjmowanie leków (przeciwwskazania względne), które wydłużają czas krwawienia (leki przeciwzakrzepowe).
Okołoodbytnicze fałdy anodermalne są usuwane chirurgicznie. Jeżeli choroba nie nawraca powtórzenie zabiegu nie jest konieczne. Zabieg wykonany prawidłowo przez doświadczonego lekarza proktologa jest bezpieczny. Powrót do codziennej aktywności jest możliwy dość szybko. Mogą pojawić się przejściowe pobolewania w operowanej okolicy ciała. Istnieje zagrożenie miejscowym stanem zapalnym i/lub może pojawić się świąd.
Zalecenia po zabiegu leczenia żylaków odbytu:
- stosowanie diety bogatej w błonnik,
- regularne posiłki,
- dbanie o regularne wypróżnienia,
- stosowanie leków przepisanych przez lekarza,
- wykonywanie nasiadówek.
Żylaki odbytu – leczenie laserowe
Laserowe usuwanie hemoroidów to nowoczesna metoda leczenia, która może być stosowana w przypadku żylaków odbytu różnego stopnia zaawansowania. Zabieg jest precyzyjny i minimalnie inwazyjny, co skraca czas rekonwalescencji i zmniejsza ryzyko powikłań. Jest to uniwersalna metoda terapii, którą stosuje się z myślą o pozbyciu się hemoroidów niezależnie od stopnia zaawansowania. Sam zabieg polega na naświetlaniu zmienionych chorobowo guzków krwawniczych za pomocą precyzyjnego podania wiązki światła.
Podczas leczenia hemoroidów wykorzystuje się dwa rodzaje urządzeń: laser CO2 oraz nieodymowo-yagowy (Nd:YAG). W przypadku lasera CO2 promień ma za zadanie odparować zewnętrzne części guzka poza odbytem. Natomiast wykorzystanie lasera neodymowo-yagowego, Nd:YAG, ma wywołać fotokoagulację u jego podstawy, co z kolei prowadzi do jego martwicy. Laser jest w stanie dotrzeć do naczyń o dużej średnicy, które schowane są głęboko pod skórą.
Laserowe leczenie żylaków odbytu to metoda, która ma umożliwiać pozbycie się hemoroidów różnej wielkości. Wykorzystanie lasera pomaga przeprowadzić zabieg w sposób precyzyjny. Ponadto, zazwyczaj po wykonaniu zabiegu nie jest konieczne zszywanie ran, co skraca proces rekonwalescencji. Istnieje również mniejsze ryzyko uszkodzenia zwieracza odbytu w porównaniu z tradycyjnymi, bardziej inwazyjnymi metodami leczenia. Sam zabieg jest również stosunkowo krótki i na ogół nie wymaga hospitalizacji. Nie wymaga również opieki anestezjologa (brak konieczności znieczulenia ogólnego). Cała procedura przeprowadzana jest najczęściej w ramach chirurgii jednego dnia.
Podsumowanie
Żylaki odbytu to powszechny problem zdrowotny, który można skutecznie leczyć, jeśli odpowiednio wcześnie zdiagnozuje się chorobę hemoroidalną. Zarówno leczenie zachowawcze, jak i zabiegowe oferuje pacjentom ulgę w objawach i poprawę jakości życia. W klinice Beauty Group w Szczecinie, zespół doświadczonych proktologów, w tym dr Maciej Józefowicz, specjalizuje się w nowoczesnych metodach leczenia hemoroidów, zapewniając pacjentom kompleksową opiekę i indywidualne podejście do każdego przypadku.